EĞİTMEN DERS İÇİ GÖZLEMLERİ
Eğitmen gözlemleri
a) Tanım: Eğitmen ders içi gözlemleri, Bilgi Hazırlık Okulu’nda hem yeni öğretmenleri hem de eski öğretmenleri kapsar. Eğitmen gözlemleri öncesinde öğretmenlere ÖEGB tarafından gerekli bilgi ve destek sağlanır. Prosedürün işleyişi şu şekildedir:
- Yeni öğretmenler, eğitmenin ders içi gözleminden önce hizmet öncesi eğitim programını ve danışmanlık programının temel adımlarını tamamlarlar,
- Yeni öğretmenler için gözlemler, birinci dönem başlar ve ikincide devam eder,
- Gerekirse yeni öğretmenler birden fazla gözlemlenebilirler,
- Eski öğretmenler, bir akademik yılda bir kez gözlemlenirler.
b) Amaçlar: Eğitmenlerin ders içi gözlemlerinin amaçları şu şekildedir;
- Öğretmenlerin güçlü yönlerinin ve iyileştirilmesi gereken yönlerinin farkında olmalarını sağlamak,
- Öğretmenlerin verdikleri eğitimin kalitesini arttırmalarını sağlamak,
- Müfredatın nasıl uygulandığı konusunda değerli bilgiler elde etmek,
- Belirli öğrenci profilleri ve seviyeler hakkında veri toplamak,
- Kurum olarak ders içi eğitimde belirli bir standardı sağlamak.
c) Ayrıntılı prosedür: Ders içi gözlemlerin prosedürü şu şekildedir;
- Zaman: Öğretmen ve eğitmen (1) gözlem öncesi, (2) ders içi gözlem ve (3) gözlem sonrası tarihlerini önceden belirler. Eğitmen, gözlem sürecinin nasıl ilerleyeceğini açıklar.
- Ders planı hazırlama: Öğretmen şu unsurlara da yer vererek ders planını hazırlar;
- dersin açık olarak ifade edilmiş genel amaçları ve öğrencilere yönelik öğrenme çıktıları (öğrencilerin dersin sonunda hangi bilgi veya beceriyi edinecekleri)
- planlanan etkinlik veya uygulamaların amaçları
- öngörülen sorunlar
- özel öğrenme durumları
- dersi anlatmak için belirlenen stratejiler
Öğretmenler, gözlem öncesinde ders planlarını hazırlarken eğitmene danışarak fikirlerini alabilirler.
- Gözlem öncesi toplantı: Gözlem öncesi toplantısında öğretmen, planladığı dersin genel hatlarını (dersin amacı, materyaller, dersin bölümleri, öngörülen sorunlar, sınıf profili, öğrenci sayısı gibi yararlı bilgiler) açıklar. Öğretmen, ders planının bir kopyasını eğitmene verir. Eğer öğretmen isterse, eğitmen önerilerde bulunabilir. Eğitmenler, gözlemlerin özel bir “gösteri” dersi olmasından ziyade o gün için belirlenmiş amaçlar ve materyallere dayanan bir ders olmasını önermektedirler.
- Sınıf içi gözlem: Belirlenen gözlem gününde öğretmen ve eğitmen, dersin başlamasından birkaç dakika önce buluşurlar ve sınıfa birlikte giderler. Öğretmenin, eğitmene sınıfta nerede oturmasını istediğini göstermesi yararlı olacaktır. Gözlem sırasında eğitmen, dersin gidişatını ayrıntılarıyla not alır (derste neler olduğu, zamanları, öğrenciyle etkileşim biçimleri ve aktivitelerle ilgili yorumlar vb). Gözlemler genellikle bir ders saati içinde tamamlanır.
- Düşüncelerini yazma: Öğretmen, gözlemin ardından dersi hakkındaki düşüncelerini (örneğin güçlü yönleri ve iyileştirmek istediği yönler) yazarken eğitmen de temel noktaları özetler ve bir gözlem raporu yazar.
- Gözlem Sonrası toplantı: Gözlem sonrası toplantı gününde eğitmen, öğretmenden gözlemlenen ders hakında ayrıntılı düşüncelerini sorar, sonrasında ders hakkında yazdığı ayrıntılı notlarını gösterir ve dersin odak noktası hakkında yorumlarını aktarır. Eğitmen, öğretmene hem dersin ayrıntılı gidişatı hakkındaki notlarını hem de gözlem raporunun bir kopyasını verir. Öğretmen ve eğitmen raporun içeriğini tartıştıktan sonra rapor, öğretmenin dosyasındaki yerini alır.
Gözlem sonrası: Gözlem sürecinin ardından eğitmen, gözlem sonrası geribildirime dayanarak öğretmenin devam niteliğinde bazı etkinlikler (örneğin video gözlem, meslektaş gözlemi) yürütmesini veya araştırma yapmasını önerebilir.